لیزر پرتوان (HPLT) به عنوان یک روش پزشکی ایمن، بدون درد و غیرتهاجمی جهت تسریع در روند درمان و توانبخشی، برای شرایط مختلفی که موجب درد شدید بافتهای بدن میشود، مورد استفاده قرار میگیرد.
در این روش درمانی از تابش لیزر در محدوده طول موج 800 تا 1100 نانومتر استفاده میکنند و طول موجهای 808/810 و 980 نانومتر از محبوبیت خاصی برخوردار هستند که مورد اول منبع اثر تحریک زیستی است و دومی منجر به افزایش موضعی دمای بافت میشود.
نحوه عملکرد لیزر پرتوان و مشخصات آن
درحال حاضر بسیاری از کلینیک های درد و فیزیوتراپی با در نظر گرفتن فواید استفاده از روش HPLT مجهز به دستگاههای لیزر با شدت بالا هستند که به عنوان یک روش درمانی موثر شناخته میشود.
در سالهای گذشته معمولا از لیزر سرد یا کم توان برای موارد درمانی استفاده میشد اما با پیشرفتی که در زمینه تکنولوژی ساخت دستگاههای پزشکی به وجود آمد، نمونه های پرتوان جایگزین مناسبی برای استفاده های درمانی بودند.
لیزر پرتوان از یک پرتو پایلوت مرئی، معمولا به رنگ قرمز استفاده میکند که تاثیر زیادی بر فرآیندهای بدن دارد. استفاده از آن، باعث تحریک سنتز DNA و افزایش فعالیت فیبروبلاست ها میشود که در روند بهبودی، افزایش تراکم پذیری غضروف و فعال شدن فاگوسیتوز نقش خواهد داشت.
- مکانیسم تحریک زیستی: این مورد به توانایی تحریک بیولوژیکی بافت برای رشد و ترمیم در سطح سلولی اشاره دارد. طول موجهای 810/980 و 1064 نانومتر اثر فعالی بر روی کروموفورها دارند که امکان افزایش اثر درمانی را بدون تابش نامطلوب در مناطق مختلف بدن فراهم میکند.
- عمق نفوذ: جذب اشعه در این روش همراه با تحریک موثر بافتها و گیرندههای درد در عمقی تا 12 سانتیمتر را تضمین میکند.
- تسکین سریع و طولانی مدت درد: استفاده از اشعه با طول موج بالا و در حالت پالس بسیار کوتاه به فناوری لیزر با شدت بالا ویژگی های درمانی کاملا جدیدی میدهد. این توانایی با ایجاد امواج مکانیکی در بافت همراه است.
لیزر پرتوان چگونه به بیماران کمک میکند؟
میتوان گفت که لیزر درمانی با توان بالا از توانبخشی، فیزیوتراپی و پزشکی-ورزشی پشتیبانی میکند و در زمینه مشکلاتی که ممکن است بر اثر آسیب به تاندون و استخوانها وارد شود، کمککننده است.
در ضمن باید این را هم در نظر گرفت که لیزر درمانی به بهبود بیماریهایی که تقریبا در هر ناحیه از بدن افراد قرار دارند، با تمرکز ویژه بر رفع دردهای مداوم، شدید، بهبود زخم و اثرات ضدالتهابی، کمک میکند.
این نوع روش درمانی نه‌تنها علائم مرتبط با تغییرات پاتولوژیک در بافتها را کاهش میدهد، بلکه به طور موثر قادر خواهد بود تا در برطرف کردن علل آنها نیز سهیم باشد.
برای بهبود چه بیماریهایی میتوان از لیزر پرتوان استفاده کرد؟
لیزر درمانی با قدرت بالا از بهبود و بازسازی بافتها پشتیبانی کرده، فرآیندهای متابولیک سلولها را فعال میکند و در تسریع میکروسیرکولاسیون (جریان خون در رگها) موثر است.
این روش در خصوص درد عضلانی و همچنین برای درمان اعصاب آسیب دیده یا تحریک شده که موجب بروز درد شدید خواهد شد، موثر واقع میشود. به طور کلی لیزر درمانی با قدرت بالا برای بهبود بیماریهای زیر مناسب است:
- فاشئیت کف پا
- رگ به رگ شدن مفصل
- آرتریت، بورسیت
- آسیب مینیسک
- خار پاشنه
- نورالژی بین دندهای و 3 قلو
- کبودی و پارگی رباط یا تاندون
- نرمی کشکک زانو
- کمردرد
- سیاتیک
- سندرم تونل تارسال
- دژنراسیون مفاصل
تاثیرات مثبتی که شما در صورت استفاده از لیزر درمانی با قدرت بالا به دست میآورید معمولا پس از چند جلسه درمان و بسته به پارامترهای مختلف و فرکانس مورد استفاده، قابل مشاهده خواهد بود.
موارد منع استفاده از لیزر پرتوان
اشعه های این دستگاه قادر است تا به عمق بافتهای مختلف بدن نفوذ کند و در درمان بیماریها و التهابهای ایجادشده موثر باشد، از طرفی نیز برخی از افراد با توجه به شرایط خاصی که دارند نباید از لیزر درمانی با شدت بالا استفاده کنند که شامل موارد زیر است:
- در صورت استفاده از محرک قلب
- دفیبریلاتور یا محرک عصبی کاشتهشده در بدن
- افرادی که دارای ایمپلنتهای فلزی یا الکترونیکی هستند
در ضمن باید توجه داشته باشید که موارد دیگری نیز وجود دارد که باعث منع استفاده از این روش درمانی خواهد شد، از همین رو در شرایطی همچون دوران بارداری، ابتلا به نارسایی ریوی، شرایط هموراژیک و تومورهای بدخیم بهتر است که از انجام لیزر درمانی با قدرت بالا خودداری شود.
برای بهبود و کاهش درد به چند دوره لیزر پرتوان نیاز است؟
در رفع دردهای مزمن، به طور معمول توصیه میشود که افراد یک دوره با کمک 6-10 روش همراه با فرکانس را برای مدت 2-3 بار در هفته انجام دهند. مدت‌زمان هر کدام از روشهای لیزر درمانی با شدت بالا اغلب بین 2-15 دقیقه است و این فرآیند بدون درد و همراه با کمی احساس گرما خواهد بود.
البته در برخی موارد که افراد با انجام دوره های کمتر تاثیرات لازم را دریافت نمیکنند، 10-15 روش برای برطرفکردن درد مورد نیاز است که معمولا بهصورت روزانه انجام میشود.
مزایای که میتوان برای لیزر پرتوان در نظر گرفت
به طور کلی لیزر درمانی با قدرت بالا مزایایی را بههمراه دارد که باعث استفاده گسترده از آن برای درمان و بهبود برخی از بیماریها میشود، تعدادی از آنها به شرح زیر است:
- درمان سریع و رفع فوری احساس درد (نتیجه پس از 1 جلسه)
- کاربرد غیرتهاجمی؛ به طوری که بافتها آسیب نمی بینند و خطر عفونت وجود ندارد.
- افزایش بهره‌وری؛ در مقایسه با لیزر کمتوان، HPLT زمان کمتری برای رساندن همان مقدار انرژی به بافت زیستی نیاز دارد. در عین حال، نور لیزر به عمق بیشتری نفوذ میکند که این امر بهبود بافتهای عضلانی و استخوانی را سرعت میبخشد.
- میتوان لیزر درمانی با شدت بالا را با سایر روشهای فیزیوتراپی ترکیب کرد (اغلب در ترکیب با امواج شوک درمانی تجویز میشود).
- مزیت مهم لیزر با شدت بالا این است که درمان، بدون بستری شدن در بیمارستان انجام میشود. در عین حال، بیمار به سرعت توانایی کارکردن را به دست می آورد و به حالت معمول زندگی خود باز میگردد.
- در محل تعامل بدن با لیزر همراه با شدت بالا، گردش خون تحریک میشود و متابولیسم بهبود می یابد، خونرسانی و بازسازی بافت نیز انجام خواهد شد.
جمع بندی
لیزر پرتوان به عنوان یک روش درمانی مورد استفاده قرار میگیرد که با استفاده از فرکانسهای مختلف موجب کاهش درد و رفع علل برخی از بیماریهای عضلانی، استخوانی، مفصلی و عصبی خواهد شد.
با در نظرگرفتن تمامی ویژگیها و فواید بسیار خوبی که این روش درمانی بههمراه دارد، در افراد باردار، مبتلا به تومورهای بدخیم و نارسایی ریوی از آن استفاده نمیشود. این روش درمانی هم اکنون در فیزیوتراپی چیستا قابل انجام است.